25 فوریه 2022- به گفته کارشناسان، علم در حال نزدیک شدن به درمان دیابت نوع 1 است، زیرا محققان در حال بهینه سازی درمان‌های مبتنی بر پیوند هستند که برای بازگرداندن توانایی تولید انسولین به بدن بیماران طراحی شده‌اند.

حداقل یک بیمار - یک مرد 64 ساله از اوهایو به نام برایان شلتون- اکنون می تواند به طور خودکار سطوح انسولین و قند خون خود را بدون نیاز به دارو، پس از پیوند سلول های بنیادی آزمایشی پانکراس، کنترل کند.درمان آقای شلتون یک درمان کامل نیست، زیرا او باید دوز سنگینی از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف کند، تا بدنش پیوند را پس نزند و آن داروها خطرات سلامتی خود را دارند.

دکتر سانجوی دوتا، مدیر ارشد علمی بنیاد بین المللی تحقیقات دیابت جوانان، گفت: درمان ارائه شده توسط شرکت داروسازی Vertex می‌تواند تسکین فوری برای هزاران بیماری باشد که برای پیوند پانکراس در صف هستند، زیرا دیابت نوع 1 آن‌ها به حدی رسیده است که تهدیدکننده زندگی آنها است.برخی از این افراد چندین بار در ماه دچار شوک هیپوگلایسمی شده و به بخش اورژانس می روند، در حالی که برخی دیگر نسبت به تزریق انسولین یا سایر داروهای دیابت که به زنده ماندن آنها کمک می کند، مقاوم شده اند.

دکتر دوتا، گفت: امروز احتمالاً 5000 تا 10000 نفر یا بیشتر برای پیوند لوزالمعده یا جزایر، تحت نظر هستند، اما به دلیل کمبود عرضه، آن را دریافت نخواهند کرد.

دکتر یوگیش کودوا، محقق دیابت نوع 1 در کلینیک مایو در روچستر، گفت: محققان قصد دارند نسل اول درمان شلتون را روی 17 نفر دیگر آزمایش کنند تا شروع به جمع آوری داده های کوتاه مدت و بلندمدت در مورد ایمنی و اثربخشی این روش درمانی نمایند.هدف اول، انجام این کار در چندین مرکز است. آنها در این مرحله فقط گزارشی از درمان یک بیمار را منتشر کرده اند. آنها می خواهند این درمان را با یک رویکرد احتمالاً یکسان، بر روی 17 نفر دیگر انجام دهند.

دکتر دوتا و دکتر کودوا گفتند:  Vertex و سایر شرکت‌های داروسازی نیز به سمت نسل بعدی درمان پیش می‌روند و به دنبال راه‌هایی برای بهینه سازی بیشتر درمان با سلول‌های بنیادی هستند تا به داروهای کمتری برای سرکوب سیستم ایمنی نیاز داشته باشند، یا حتی نیازی به این داروها نداشته باشند.

دیابت نوع 1 زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن، سلول های بتا در لوزالمعده را که انسولین تولید می کنند، هدف قرار داده و نابود کند. هنگامی که سلول های بتا به اندازه ی زیادی از بین رفتند، علائم دیابت ظاهر می شود و این علایم می توانند در کوتاه مدت تشدید شوند.بنابراین، پیوند سلول های بنیادی نه تنها باید بر اختلال خود ایمنی که باعث دیابت نوع 1 شده است، غلبه کند، بلکه باید بر پاسخ ایمنی که باعث می شود، بدن به عنوان مهاجم خارجی تلاش کند پیوند را رد کند، غلبه نماید.

به گفته ی کارشناسان، دو رویکرد تحت بررسی شامل: پوشاندن سلول های پیوندی در یک کپسول است که از آنها در برابر سیستم ایمنی محافظت می کند، که این کپسول‌ها به مواد مغذی و اکسیژن اجازه ورود می دهند تا سلول‌ها تغذیه شوند، اما از حمله سلول‌های بزرگ‌تر سیستم ایمنی به سلولهای پیوند شده، جلوگیری می‌کنند.

دکتر کودوا، گفت: متأسفانه، یک کارآزمایی بالینی توسط شرکت داروسازی ViaCyte که شامل سلول‌های کاملاً محصور شده بود و در زیر پوست کاشته شد، موفقیت آمیز نبود.

او افزود: رویکرد دوم ViaCyte با استفاده از سلول‌های نیمه محصور شده نیز خوب پیش نرفت. تولید انسولین به اندازه کافی قوی نبود که برای کنترل قند خون بیماران مفید باشد، آنها همچنین به داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی برای محافظت از سلولهای پیوند شده­ی آسیب پذیر خود، نیاز داشتند.

کودوا در مورد آزمایشاتViaCyte ، گفت: اگر این دو مقاله را بخوانید، آنها از نظر تغییر میزان انسولین ساخته شده در بدن این افراد و تغییر زندگی بیماران، عملکرد مطلوبی نداشتند. با این حال، شرکت ها از رویکرد کپسولی دست برنداشته اند.شرکت ViaCyte، به روش خود ادامه می دهد وگفته است که قصد دارد در سال جاری درخواستی را به ناظران فدرال برای آزمایش ایمپلنت کپسوله شده خود ارسال کند.

اما ViaCyte در حال بررسی راه سومی برای محافظت از پیوند سلول های بنیادی است و آن ویرایش ژنی است که به سلول های بتای جدید کمک می کند تا از شناسایی توسط سیستم ایمنی فرار کنند.

دکتر سانجوی دوتا، گفت: شما سلول‌های بتای جدید را برداشته و حدود هفت، هشت یا نه ژن را در آنها دستکاری می کنید. این نوع دستکاری ژن‌ها به هیچ وجه تولید انسولین را به خطر نمی‌اندازد، اما باعث می‌شود که سلول‌ها از دید سیستم ایمنی پنهان مانده و مستتر شوند.

آرون کوالسکی، مدیر اجرایی  JDRF، در بیانیه ای گفت:ViaCyte  قصد دارد تا پایان سال یک آزمایش بالینی را با استفاده از نوعی درمان با سلول های بنیادی با ویرایش ژنی برای دیابت نوع 1 ، آغاز کند.

دکتر دوتا، گفت: ما از هر سه روش درمانی حمایت می کنیم اما بودجه قابل توجهی را به روش سوم ویرایش و اصلاح ژن اختصاص داده ایم، زیرا آینده آنجا است. ما نمی دانیم که کدام یک اول به خط پایان می رسد. ما نمی دانیم کدام یک از آنها امن ترین روش خواهند بود.

دکتر کودوا گفت: ممکن است حداقل سه تا چهار سال و شاید بیشتر طول بکشد تا به اندازه کافی در مورد درمان با سلول های بنیادی نسل اول اطلاعات کسب کنیم و بفهمیم که آیا این درمان در طولانی مدت جواب می دهد یا خیر. چند سالی طول می کشد تا بدانیم با این کار چه نتایجی بدست می آوریم. درمان اولین بیمار بخوبی پیش رفته است، اما این فقط یک بیمار است. ما باید بیشتر کار کنیم که البته زمان بر است تا اینکه ما واقعا بدانیم کدامیک از درمانها را بطور واقعی می توانیم در اختیار بیماران قرار دهیم.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2022-02-diabetes.html